Wat is de PPWR?
De PPWR (Packaging and Packaging Waste Regulation) is een Europese verordening die tot doel heeft de impact van verpakkingen op het milieu te verminderen door ervoor te zorgen dat alle verpakkingen tegen 2030 recycleerbaar zijn, met geleidelijk invoerende hergebruikdoelstellingen. Ze vervangt richtlijn 94/62/EG en stelt geharmoniseerde regels vast in de hele Europese Unie, om verschillen tussen landen te beperken en een duidelijk kader voor bedrijven te garanderen. De dubbele ambitie: verpakkingsafval verminderen en de goede werking van de interne markt waarborgen.
De voorschriften in een notendop
De PPWR betekent een keerpunt voor alle spelers in de verpakkingssector in Europa. Vanaf 2030 moeten alle verpakkingen recycleerbaar zijn, worden overbodige formaten beperkt, bepaalde schadelijke stoffen verboden en worden er afvalreductiedoelstellingen gesteld tegen 2040. De verordening introduceert ook hergebruikquota in meerdere sectoren (horeca, dranken, e-commerce, enz.), een uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) en een geharmoniseerd etiketteringssysteem om sortering te vergemakkelijken.
In dit nieuwe kader wordt hergebruik een wettelijke vereiste, en niet langer slechts een alternatief. Voor bedrijven betekent dit dat ze hun verpakkingen en logistiek zonder uitstel moeten aanpassen, anders riskeren ze bepaalde producten niet meer op de markt te kunnen brengen. Het is tegelijk een kans tot transformatie voor wie ervoor kiest te anticiperen, te innoveren en zich te onderscheiden.
Spelers zoals Loopipak bieden vandaag al concrete oplossingen aan, met op maat gemaakte, herbruikbare verpakkingen die traceerbaar, herstelbaar en beschikbaar zijn via verhuur—volledig afgestemd op de eisen van de PPWR. Wilt u de nieuwe regels en verplichtingen begrijpen en ontdekken hoe u van deze uitdaging een concurrentieel voordeel maakt? Lees dan verder.
Een geharmoniseerd en bindend kader voor alle verpakkingen
De verordening is van toepassing op alle soorten verpakkingen, ongeacht of ze bestemd zijn voor de industrie, handel, e-commerce of huishoudens, en ongeacht het materiaal (artikel 2). Ze vereist een circulaire aanpak: in elke fase van de levenscyclus moeten verpakkingen voldoen aan strikte milieueisen (artikelen 1, 3 en 4). Door de regels te harmoniseren, wordt de naleving voor bedrijven die in meerdere lidstaten actief zijn, vergemakkelijkt.
Versterkte technische eisen
Alle verpakkingen op de markt moeten voldoen aan hoge prestatiecriteria. Sommige bestanddelen worden verboden, zoals giftige stoffen zoals zware metalen of PFAS (artikel 5). Vanaf 2030 wordt recycleerbaarheid verplicht, met een classificatie van A tot C (artikelen 6 en 7). Enkel verpakkingen met klasse A of B zullen vanaf 2038 toegestaan zijn.
Infografiek: Circpack by Veolia
Minimumdrempels voor gerecycleerde inhoud zullen gelden voor kunststoffen, met toenemende niveaus tot 2040. Composteerbare verpakkingen worden enkel toegestaan in specifieke gevallen (theezakjes, stickers op fruit…), alle andere moeten recycleerbaar zijn (artikel 9). De tekst verplicht ook het gewicht en volume van verpakkingen te beperken tot het strikt noodzakelijke (artikel 10), en verbiedt onnodige oververpakkingen zoals dubbele wanden of valse bodems.
Infografiek: Circpack by Veolia
Zogenaamde herbruikbare verpakkingen moeten aan specifieke criteria voldoen: bestand zijn tegen meerdere gebruiksbeurten, traceerbaar zijn en compatibel met retour- of reinigingssystemen (artikel 11). Een geharmoniseerde etikettering, gebaseerd op pictogrammen en mogelijk QR-codes, moet de consument duidelijk informeren (artikel 12).
Hergebruik en hervulling als sleutelhefbomen
De tekst maakt van hergebruik een strategisch fundament voor de transitie. Vanaf 2030 worden geleidelijk kwantitatieve hergebruikdoelstellingen ingevoerd in meerdere sectoren: afhaalrestaurants, dranken, B2B-transport, e-commerce, huishoudtoestellen (artikelen 22 tot 25). Hergebruiksystemen moeten betrouwbaar, traceerbaar, hygiënisch zijn en ondersteund worden door aangepaste mechanismen (statiegeld, retour, reiniging).
Infografiek: Circpack by Veolia
Tegelijk erkent de PPWR het principe van hervulling, waarbij de consument een eigen of ter plaatse verstrekte verpakking hergebruikt in een verkooppunt of station (artikel 25). Deze mechanismen worden gezien als doeltreffende alternatieven voor eenmalig gebruik, waarmee afval aanzienlijk kan worden verminderd.
Doelstellingen voor vermindering en recycling
Afvalpreventie is een prioriteit. Er zijn drie doelstellingen vastgesteld: een vermindering van 5% van het verpakkingsafval tegen 2030, 10% in 2035 en 15% in 2040 ten opzichte van 2018 (artikel 41). Om die te bereiken, zullen bedrijven verschillende hefbomen moeten combineren: hergebruik, hervulling, eliminatie van overbodige verpakkingen en optimalisatie van formaten.
Tegelijk worden de recyclingdoelstellingen per materiaal (kunststof, glas, metaal, papier, hout) behouden en jaarlijks opgevolgd. Bepaalde stromen, zoals plastic flessen en blikjes, zullen onderworpen zijn aan verplichte statiegeldsystemen om hoge inzamelpercentages en kwalitatief gerecycled materiaal te garanderen (artikelen 52 en 53).
Welke verplichtingen voor bedrijven?
Uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV)
De PPWR verplicht bedrijven om de verantwoordelijkheid op zich te nemen voor het einde van de levensduur van hun verpakkingen. Deze verantwoordelijkheid omvat inzameling, sortering, verwerking, consumentenvoorlichting en etikettering (artikelen 44 tot 47). De kosten zullen variëren naargelang de milieuprestaties van de verpakking: hoe recycleerbaarder, herbruikbaarder en hoe meer gerecycled materiaal, hoe lager de kost voor het bedrijf. Elke producent moet geregistreerd zijn in een geharmoniseerd nationaal register (artikel 45), wat ontwijkingspraktijken moet tegengaan, vooral op online platformen.
Conformiteit en markttoegang
Elke verpakking die op de markt wordt gebracht, moet gedocumenteerd en gerechtvaardigd zijn met bewijzen van conformiteit: recycleerbaarheid, minimalisering, gerecycleerde inhoud, afwezigheid van verboden stoffen, correcte etikettering (artikelen 5 tot 12). Deze documentatie moet beschikbaar zijn voor de autoriteiten (artikel 38), vergezeld van een EU-conformiteitsverklaring (artikel 39). Bij niet-naleving kunnen de autoriteiten producten van de markt halen of niet-conforme importen blokkeren (artikel 60, artikelen 174 tot 176).
Tijdslijn voor inwerkingtreding
De verplichtingen van de PPWR zullen stapsgewijs van kracht worden: 2030 voor verplichte recycleerbaarheid en eerste hergebruikdoelstellingen; 2035 tot 2040 voor verhoogde drempels van gerecycleerde inhoud en de strengste prestatie-eisen. Voor specifieke verpakkingen en kleine ondernemingen zijn aangepaste termijnen voorzien (artikel 96). Een algemene evaluatie is gepland zeven jaar na inwerkingtreding (artikel 184) om, indien nodig, bepalingen aan te passen.
Een keerpunt voor bedrijven en het milieu
Deze verordening maakt van milieudoelstellingen verplichte normen. Voor bedrijven betekent dit een volledige herziening van hun verpakkingen: lichter, beter recycleerbaar, beter ontworpen, aangepast aan hergebruik of hervulling. Etikettering wordt een gestandaardiseerde verplichting. De UPV wordt een structureel economisch instrument dat ecodesign stimuleert.
Deze verplichtingen vereisen aanzienlijke logistieke en industriële investeringen, maar bieden ook echte mogelijkheden tot differentiatie. Door nu al te innoveren, kunnen bedrijven anticiperen op de regelgeving, hun milieuprestaties verbeteren, UPV-kosten optimaliseren en hun merkimago versterken. In de verpakkingssector betekent dit competentieverhoging, invoering van statiegeldsystemen en verhoogde traceerbaarheid.
Voor het milieu is de PPWR een belangrijke stap vooruit: ze maakt het mogelijk om eenmalige verpakkingen te verminderen, hulpbronnen te behouden, CO₂-uitstoot te beperken en een coherente, transparante circulaire economie te bevorderen.
In dit kader zijn bedrijven zoals Loopipak van essentieel belang. Zij volgen niet alleen de beweging, ze belichamen deze. Loopipak biedt een compleet aanbod dat in lijn is met de PPWR, door milieuduurzaamheid, sociale impact en operationele flexibiliteit te combineren. De herbruikbare verpakkingen zijn op maat gemaakt uit reclamemateriaal-afval, vervaardigd in aangepaste werkplaatsen, traceerbaar, herstelbaar en beschikbaar voor aankoop of maandelijkse huur. Door ook onderhoud, inzameling, levenscyclusanalyse en advies aan te bieden, verkoopt Loopipak niet gewoon een verpakking, maar een kant-en-klaar systeem waarmee bedrijven hun conformiteits- en prestatiedoelstellingen kunnen bereiken.
Voor bedrijven betekent het vandaag starten met het aanpassen van hun verpakkingen en logistiek: tijdwinst boeken vóór de deadlines van 2030, 2035 of 2040. Zo vermijden ze stijgende UPV-kosten, risico’s op non-conformiteit of importblokkades. Maar meer dan een verplichting is het ook een kans om zich te onderscheiden via innovatie, een veeleisend cliënteel aan te trekken, hun afhankelijkheid van nieuwe grondstoffen te verminderen en een valoriseerbare circulaire aanpak te volgen.
De visie van Loopipak is net om bedrijven hierin te begeleiden, om de transitie toegankelijk, concreet en meetbaar te maken. Door oplossingen aan te bieden die zijn aangepast aan elk gebruik, maakt Loopipak van complexe regelgeving een operationele kans. In een wereld waar milieudruk alleen maar zal toenemen, is van hergebruik een strategische pijler maken geen marketingkeuze meer: het is een voorwaarde voor veerkracht en concurrentievermogen.
Het moment om te handelen is nu. Vooruitlopen op de PPWR betekent haar niet ondergaan. Het betekent de wettelijke kaders voor zijn, de goederenstromen optimaliseren, de processen vereenvoudigen en een voorsprong nemen. Dankzij partners zoals Loopipak kunnen bedrijven meteen aan de slag en van hergebruik een geïntegreerde norm maken in hun globale performantie.
PPWR: Wat bedrijven moeten weten over de nieuwe Europese regelgeving voor verpakkingen